Trong bất cứ giai đoạn phát triển nào của quốc gia, lịch sử luôn chứa đựng những giá trị sống thực sự đặc biệt. Các cuốn sách về lịch sử Việt Nam chính là dấu ấn rõ ràng cho sự thành tựu của dân tộc và cuộc chiến dũng cảm của ông cha chúng ta.
Qua nhiều thế hệ, các cuốn sách lịch sử dưới đây vẫn luôn thấm nhuần niềm tự hào dân tộc và truyền tải những thông điệp quý giá. Nếu như bạn đang tìm kiếm một cuốn sách nói về lịch sử Việt Nam hay và hấp dẫn, hãy cùng mình khám phá những đầu sách ngay trong phần nội dung dưới đây.
Đại Việt sử ký toàn thư
- Tác giả: Nhiều tác giả
- Dịch giả: Ngô Đức Thọ, Hoàng Văn Lâu
- Năm xuất bản: Xuất bản lần đầu năm 1697
- Giá: 690.000 đồng
- Kết cấu sách: Bìa cứng – 1263 trang
Đánh giá nội dung:
“Đại Việt sử ký toàn thư” là một trong những cuốn sách lịch sử có tuổi đời lâu nhất và cũng là bộ chính sử cổ xưa có giá trị trường tồn nguyên vẹn với thời gian. Đây cũng là tác phẩm không thể thiếu đối với những người đam mê tìm hiểu về lịch sử dân tộc.
Tác phẩm được coi là bộ quốc sử bằng Hán văn đầu tiên của nước ta, viết theo thể biên niên. Cuốn sách đã ghi chép lại toàn bộ các giai thoại lịch sử của Việt Nam từ những năm 2879 TCN cho đến những năm 1675 Sau Công Nguyên, ở thời vua Lê Gia Tông của nhà Hậu Lê. Bộ toàn thư được phát hành lần đầu tiên vào năm Đinh Sử, thuộc triều vua Lê Hy Tông.
“Đại Việt Sử ký toàn thư” bắt đầu từ thời Kinh Dương Vương và các Vua Hùng, các sự kiện đều được tái hiện một cách đầy đủ và cụ thể. Tác giả cũng đã đánh giá từng sự kiện theo đúng bản chất. Ngô Sĩ Liên và các bậc cao nhân cùng thời cũng đã đưa ra nhiều nhận xét cho thời kỳ này. Tuy vậy, do sự khác nhau trong tư tưởng phong kiến, một số nhận xét của người viết cũng có yếu tố chưa thực sự xác đáng.
Qua thời gian, với tư liệu quý giá của gần 3000 năm dựng nước và giữ nước của dân tộc, “Đại Việt sử ký toàn thư” đã đặt nền móng cho sự tiến bộ của các tác phẩm lịch sử lâu đời của Việt Nam. Tác phẩm được xem là chính sử của dân tộc Việt Nam và được đánh giá là chuẩn mực cho mọi sáng tác lịch sử sau này.
Lịch sử Việt Nam từ nguồn gốc đến giữa thế kỳ XX
- Tác giả: Lê Thành Khôi
- Năm xuất bản: 2014
- Giá: 180.000 đồng
- Kết cấu sách: Bìa mềm – 642 trang
Đánh giá nội dung:
Cuốn sách “Lịch sử Việt Nam từ nguồn gốc đến giữa thế kỷ XX” chính là sự kết hợp giữa hai tác phẩm chuyên khảo mang tính kinh điển về lịch sử và văn hóa của Việt Nam là Le Viêt-Nam, Histoire Civilisation (Việt Nam, Lịch sử và Văn minh, 1995) và Histoire du Viêt Nam, des origines à 1858 (Lịch sử Việt Nam, từ nguồn gốc đến năm 1858, 1982).
Tác phẩm được giáo sư Lê Thành Khôi, một trong những sử gia Việt nổi tiếng nhất trong thời kỳ đương đại, đúc kết. Cuốn sách đươc các nhà sử học đánh giá cao về nội dung và sử dụng như sách tham khảo trong các nghiên cứu về thời kỳ lịch sử Việt Nam sau này.
Từ khi thành lập, trải qua quá trình chống lại thực dân Pháp xâm lược, Việt Nam đã trải qua bao thời kỳ lịch sử với nhiều thăng trầm. Các sự kiện lịch sử được tái hiện trong cuốn sách làm hiện lên trước mắt người đọc khung cảnh kháng chiến, khởi nghĩa với biết bao xương máu và đau thương của cha ông ta. Chiến tranh để lại cảm giác mất mát và sự thống khổ cho người dân.
Các cuộc chiến được đề cập trong tác phẩm được nối liền từ thời vung Hùng, Hai Bà Trưng cho đến giữa thế kỷ XX. Mỗi giai đoạn của lịch sử đều được tái hiện chân thực, rõ nét và chi tiết với từng câu chữ chặt chẽ. Lời văn trong sách không quá hoa mỹ nhưng hấp dẫn và lôi cuốn người đọc.
Tác phẩm của giáo sư Lê Thành Khôi đã thay đổi quan niệm của người đọc về lịch sử, giúp bạn đọc có thể tiếp cận và thấu cảm với quá khứ bi thương nhưng hào hùng của dân tộc. Đằng sau những câu chuyện lịch sử, người trẻ chúng ta khi sống trong thời kỳ lịch sử luôn mang trong mình cảm giác tự hào và tinh thần yêu nước cháy bỏng.
Việt Nam sử lược
- Tác giả: Trần Trọng Kim
- Năm xuất bản: 1919
- Giá: 145.000 đồng
- Kết cấu sách: Bìa mềm – 630 trang
Đánh giá nội dung:
“Sử là sách không những là chỉ để ghi chép những công việc đã qua mà thôi, nhưng lại phải suy xét việc gốc ngọn, tìm tòi cái căn nguyên những công việc của người đã làm để hiểu cho rõ những vận hội trị loạn của một nước, những trình độ tiến hóa của một dân tộc. Chủ đích là để làm cái gương chung cổ cho người cả nước được đời đời soi vào đấy mà biết cái sự sinh hoạt của người trước đã phải lao tâm lao lực như thế nào, mới chiếm giữ được cái địa vị ở dưới bóng mặt tời này…” – Trần Trọng Kim
“Việt Nam sử lược” là một trong những cuốn sách về lịch sử Việt Nam đầu tiên được viết trực tiếp bằng chữ quốc ngữ. Tác phẩm đã hệ thống lại toàn bộ giai thoại lịch sử nước ta từ khi hình thành cho đến thời Pháp thuộc. Trong đó, tác giả chia lịch sử thành 5 thời đại:
- Thời đại thứ nhất: Thượng cổ thời đại, từ họ Hồng Bàng đến hết đời nhà Triệu
- Thời đại thứ hai: Bắc thuộc thời đại, từ thời vua Vũ Đến nhà Hán đề đời Ngũ Quý
- Thời đại thứ ba: Thời đại tự chủ, từ nhà Ngô, nhà Đinh đến Sơ diệp nhà Hậu Lê
- Thời đại thứ tư: Nam Bắc phân tranh, từ nhà Mạc đến nhà Tây Sơn
- Thời đại thứ năm: Cận kim thời đại, từ vua Thế Tổ bản triều đến cuộc Bảo hộ
Thoát ra khỏi lối viết sử biên niên, cương mục với ngôn từ khó hiểu theo kiểu truyền thống của những cuốn sách sử Việt thời phong kiến, “Việt Nam sử lược” có được sự đổi mới về ngôn ngữ và được độc giả đón nhận đông đảo. Dưới thời Pháp thuộc, tác phẩm được sử dụng như sách giáo khoa. Đến năm 1975, tác phẩm đã được tái bản.
Đặc biệt, cuốn sách cũng giống như một cuốn phim ly kỳ, viết về những cuộc chiến đấu oai hùng của dân tộc. Trận chiến trên sông Bạch Đằng được viết một cách cụ thể, hấp dẫn đến từng diễn biến và giúp người đọc hiểu thêm về kỹ thuật đóng cọc trên sông. Tác phẩm cũng giải thích được lý do tại sao lãnh thổ dân tộc có dạng hình chữ S như hiện nay.
Các câu chuyện lịch sử đan xen trong cuốn sách tạo nên một bản nhạc với các giao điệu đa dạng, khi thì dồn dập, khi lại trầm mặc. Qua mỗi câu chuyện lịch sử, tác giả Trần Trọng Kim cũng truyền đạt những bài học mà tiền nhân đã để lại và răn dạy cho các thế hệ sau.
Sử Việt – 12 khúc tráng ca
- Tác giả: Dũng Phan
- Năm xuất bản: Tái bản năm 2017
- Giá: 99.000 đồng
- Kết cấu sách: Bìa mềm – 272 trang
Đánh giá nội dung:
Tác phẩm “Sử Việt – 12 khúc tráng ca” tổng hợp những tư liệu lịch sử quý giá, đã được kiểm chứng và xác thực đi cùng với những nhận định và đánh giá chuyên sâu của người biên soạn.
Nội dung cuốn sách kể lại 12 câu chuyện dựng nước và giữ nước thời phong kiến, tập trung vào những sự kiện có tính chất quan trọng trong dòng chảy lịch sử hào hùng của dân tộc. Các câu chuyện về lịch sử được viết bằng văn phong hấp dẫn, cách tiếp cận mới mẻ, khác biệt với những tài liệu lịch sử khô khan truyền thống, gây hứng thú cho người đọc.
Khi viết tác phẩm, tác giả Dũng Phan hướng tới những người Việt vốn đang thờ ơ với lịch sử nước nhà nhằm khơi gợi niềm hứng thú với lịch sử nói chung và quá khứ hùng tráng của ông cha ta nói riêng. Mỗi trang sách lại đưa người đọc quay về từng thời kỳ quá khứ để chứng kiến cuộc chiến đấu anh dũng của dân ta.
Tác phẩm được viết cho tất cả mọi thế hệ người Việt. Cuốn sách không chỉ nói đến những vị anh hùng dân tộc như Lý Thường Kiệt, Trần Hưng Đạo… mà còn nhắc đến các nhân vật quan trọng chưa được đánh giá đúng mực như Khúc Hạo hay những địa danh bị phủ bụi như đầm Thị Nại, thành Bình Lỗ.
Vua Gia Long và người Pháp
- Tác giả: Thụy Khuê
- Năm xuất bản: Tái bản năm 2017
- Giá: 249.000 đồng
- Kết cấu sách: Bìa mềm – 180 trang
Đánh giá nội dung:
Nhà Nguyễn là triều đại phong kiến cuối cùng của lịch sử Việt Nam, tuy nhiên, chính triều Nguyễn đã đánh dấu bước thăng trầm của dân tộc. Vua Gia Long – tên niên hiệu của hoàng đế Nguyễn Ánh – chính là người đã tạo nên sự thay đổi của đất nước trong những giai đoạn phong kiến cuối cùng trong lịch sử.
Tác giả Thụy Khuê cũng nhận thấy sự khác biệt tồn tại giữa sử sách được ghi chép của các vua quan triều Nguyễn so với sử sách của các sử gia phương Tây. Từ đó, tác giả tìm ra những tư liệu lịch sử mới bằng tiếng Anh và tiếng Pháp được lưu trữ tại các tàng thư công, tông giáo ở châu Âu, trong đó chủ yếu ở Pháp, để nhận định và viết tác phẩm.
Cuốn sách của tác giả Thụy Khuê chủ yếu viết về vua Gia Long và nước Pháp. Người Pháp đã trợ giúp cho hoàng đế Nguyễn Ánh trong cuộc chiến chống lại quân Tây Sơn. Mục đích của việc tìm hiểu lịch sử trong khi viết tác phẩm chính là làm rõ liệu nếu không có những người Pháp thì hoàng đế Nguyễn Ánh có khả năng thất bại trước quân Tây Sơn hay không?
Với tự đề “Khảo sát về ảnh hưởng của người Pháp trong giai đoạn triều Nguyễn”, vấn đề mà cuốn sách đặt ra cũng mở đầu cho những sự phát triển mới, những cuộc thảo luận sôi nổi khi tái hiện lại bức tranh khách quan nhất về người Phps bên cạnh vua Gia Long trong suốt thời kỳ lịch sử phức tạp của nước ta.
Bộ “Lịch sử Việt Nam”
- Tác giả: Nhiều tác giả
- Năm xuất bản: 2017
- Giá: 3.800.000 đồng
- Kết cấu sách: Bìa cứng – Bộ 15 quyển
Đánh giá nội dung:
“Lịch sử Việt Nam” là bộ sách gồm 15 tập và được biết tới là một trong những bộ thông sử Việt Nam lớn nhất từ trước đến nay. Bộ sách được đánh giá là có giá trị cao về học thuật, thực tiễn và cả xã hội. Đặc biệt, bộ sách cũng bao quát được toàn bộ nền lịch sử nước nhà từ khởi thủy đến những năm 2000.
Mặc dù nội dung không mới nhưng câu chuyện lịch sử trong sách vẫn được lưu truyền và phù hợp với bạn đọc trong thời điểm hiện tại. Ngoài ra, bộ sách cũng đáp ứng được nhu cầu nghiên cứu và giảng dạy tại các trường học. Với hơn 10.000 trang, “Lịch sử Việt Nam” được sử dụng để tham khảo làm tài liệu học tập cho giáo viên và học sinh.
Biên bản chiến tranh 1-2-3-4.75
- Tác giả: Trần Mai Hạnh
- Năm xuất bản: 2016
- Giá: 155.000 đồng
- Kết cấu sách: Bìa mềm – 568 trang
Đánh giá nội dung:
“Những sự kiện lịch sử chỉ diễn ra có một lần, cũng như đời con người chỉ sống có một lần. Nhưng để hiểu hết chân giá trị của lịch sử, để hiểu đúng một con người lại cần có thời gian, nhiều khi không thể chỉ đánh giá một lần. Lịch sử và cuộc sống luôn là một dòng chảy liên tục bất tận. Trong cuộc sống hiện dại ngày hom nay có nền tảng và những giá trị tinh thần vô giá của quá khứ, đồng thời nó cũng chứa đựng mầm sống và sức sống mãnh liệt của tương lai” – Trần Mai Hạnh
Tác giả Trần Mai Hạnh từng là một phóng viên chiến trường trong thời gian dài, làm việc tại Thông tấn xã Việt Nam tại chiến trường Việt Nam. Vào khoảng thời gian đầu năm 1975, ông đã được cử đi tham gia vào chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử với nhiệm vụ ghi lại tình hình chiến dịch. Đây cũng chính là cơ hội để ông quan sát và viết tác phẩm “Biên bản chiến tranh 1-2-3-4.75”.
Với nỗ lực ghi nhận tình hình thực tế và ký sự tại chỗ, Trần Mai Hạnh đã thu thấp được nhiều tài liệu quý giá, phục vụ quá trình nghiên cứu và viết sách. Tác phẩm đã thể hiện một cái nhìn rõ nét và chân thực của người trong cuộc về một giai đoạn quan trọng của lịch sử dân tộc.
Nội dung cuốn sách chủ yếu là về những ngày cuối cùng của Việt Nam Cộng Hòa kể từ chiến thắng Phước Long vào tháng 1/1945 của quân Giải Phóng cho đến những giây phút trọng đại vào trưa 30/4/1975 tại Dinh Độc Lập. Cuộc chiến kéo dài trong 4 tháng từ tháng 1, 2, 3, 4 năm 1975.
Với 19 chương, cuốn sách đã phác thảo tổng quan và đi sâu vào chi tiết toàn bộ quá trình sụp đổ của tướng lĩnh quân đội Sài Gòn và số phận của những người đứng đầu chính quyền tay sai Aaif Gòn trong giai đoạn cuối của cuộc chiến đấu.
Những vị vua trẻ trong sử Việt
- Tác giả: Nguyễn Huy Thắng, Nguyễn Quốc Tín, Nguyễn Như Mai
- Năm xuất bản: 2016
- Giá: 70.000 đồng
- Kết cấu sách: Bìa mềm – 266 trang
Đánh giá nội dung:
“Những vị vua trẻ trong sử Việt” là một trong những cuốn sách lịch sử Việt Nam bán chạy nhất qua các thời đại. Tác phẩm được viết với văn phong thú vị, hóm hỉnh, giọng văn thoải mái xen lẫn hài hước, thể hiện sức hấp dẫn và lôi cuốn người đọc về các đời vua chúa của Việt Nam.
Cuốn sách đã tái hiện sự thăng trầm trong cuộc đời của các vị “ấu chúa”, qua đó, thể hiện sự vận động của lịch sử dân tộc. Các câu chuyện lịch sử mang màu sắc huyền sử và biện giải cả về mối quan hệ giữa số phận của các cá nhân và cộng đồng, đặc biệt là truyền tải nỗi buồn của cá nhân trong bi kịch của dân tộc.
Khi đọc cuốn sách, bạn đọc sẽ có cơ hội khám phá về từng thời kỳ các vị vua trẻ trong lịch sử phong kiến Việt Nam, từ thời Ngô Quyền đại thắng quân Nam Hán trên sông Bạch Đằng, giành lại độc lập chủ quyền cho đến năm 1945, khi hoàng đế Bảo Đại đọc chiếu thoái vị và nguyện làm công dân một nước tự do hơn là trở thành vua một nước nô lệ.
Khái niệm “vua trẻ” được đề cập trong cuốn sách chủ yếu ám chỉ các vị vua lên ngôi khi chưa đầy 15 tuổi, mặc dù có những người đã trưởng thành, chín chắn và ghi dấu lịch sử là một vị vua anh minh, cũng có những người đoản mệnh và hoàn toàn biến mất khỏi vũ đài lịch sử với tư cách là một vị vua.
Bão táp triều Trần
- Tác giả: Hoàng Quốc Hải
- Năm xuất bản: 2010
- Giá: 750.000 đồng
- Kết cấu sách: Bìa mềm – 6 quyển
Đánh giá nội dung:
Nhà Trần là triều đại đóng vai trò quan trọng trong toàn bộ lịch sử Việt Nam. Chính vì thế, tác giả Hoàng Quốc Hải đã khắc họa thật rõ nét sự ra đời, quá trình hình thành và phát triển cho đến giai đoạn diệt vọng của nhà Trần.
Trong hơn 175 năm tồn tại, người đọc sẽ thấy hiện lên trong cuốn sách sự thịnh suy và thay đổi của triều đại này. Bộ sách “Bão táp nhà Trần” chia thành 6 tập nhỏ để tập trung viết về từng vấn đề của triều Trần:
- Bão táp cung đình: Tái hiện sự ra đời của thời đại nhà Trần với vai trò của Thái sư Trần Thủ Độ
- Đuổi quân Mông – Thát: Lấy bối cảnh từ cuộc kháng chiến chống lại quân xâm lược Nguyên Mông của quân và dân Đại Việt ta lần thứ nhất vào thế kỷ thứ 13.
- Thăng Long nổi giận: Tiếp tục tái hiện cuộc chiến đấu chống lại quân Mong – Thát.
- Huyết chiến Bạch Đằng: Tiếp nối lịch sử sau phần Thăng Long nổi giận.
- Huyền Trân công chúa: Kể lại câu chuyện về Huyền Trân công chúa thông qua cuộc hôn nhân đi vào lịch sử giữa vua Chăm Chế Mân và công chúa Huyền Trân của nước Đại Việt, tập trung vào đường lối ngoại giao trong thời bình của vua Trần Nhân Tông.
- Vương triều sụp đổ: Nhắc lại sự kiện dâng “Thất trảm sớ” của Chu Văn Anh và giai đoạn cuối cùng của thời kỳ nhà Trần.
Năm 2008, cuốn sách nhận được giải thưởng Bùi Xuân Phái – Vì tình yêu Hà Nội. Từ đó, tác phẩm trở thành một cuốn sách lịch sử giá trị và được nhiều bạn đọc yêu lịch sử ưa chuộng tìm đọc.
Lời kết
Những cuốn sách lịch sử chính là một kho tàng kiến thức giá trị mang đến cho bạn đọc nhận thức và hiểu biết sâu rộng về các thời kỳ lịch sử của nước ta. Đọc sách lịch sử Việt Nam cũng chính là một cách để vừa khám phá thêm về cội nguồn dân tộc vừa thể hiện tình yêu nước và lòng biết ơn với cha ông, thế hệ những người đi trước.
Hy vọng bài viết này sẽ giúp bạn tìm được một cuốn sách phù hợp với nhu cầu hiện tại và nếu như có câu hỏi hoặc góp ý nào khác liên quan đến bài viết thì đừng quên để lại lời bình của bạn trong phần bình luận dưới đây.
Xin chào các bạn, mình là Nhung! Bạn bè thân thiết thường gọi mình là Nhun Nhun. Sở thích của mình là đọc sách và du lịch, khám phá kiến thức bổ ích, những miền đất mới thông qua các trang sách và trải nghiệm thực tế trên từng chuyến đi. Tốt nghiệp Học viện Báo Chí, đến nay mình đã có gần 3 năm theo nghề viết lách. Mình hy vọng qua những bài viết mình dành nhiều tâm sức, các bạn sẽ có thêm nhiều tri thức, hiểu biết về các vấn đề đang vướng mắc, cần được giải đáp.
