Một trong những thành phần khi build PC ít được quan tâm nhưng lại rất quan trọng trong bộ PC của bạn đó là bộ nguồn. Nhiều người nghĩ đơn giản là có thể mua bất kỳ nguồn cung cấp năng lượng nào để sử dụng, nhưng đó không phải là một lựa chọn khôn ngoan.
Một nguồn cung cấp năng lượng không ổn định hay công suất không đủ cho phần cứng sẽ làm giảm tuổi thọ PC của bạn – nó giống như bạn ăn cơm vậy, phải ăn đủ mới làm việc hiệu quả được, ngược lại nếu mua một bộ nguồn với công suất lớn hơn nhu cầu sẽ gây lãng phí cũng như không tiết kiệm điện năng.
Theo dõi bài viết dưới đây của mình để có được cái nhìn toàn diện cũng như sẽ có thể chọn cho mình bộ nguồn phù hợp nhất, đảm bảo PC của bạn hoạt động hiệu quả các bạn nhé.
Nguồn máy tính (Power Supply Unit hay PSU) là một thiết bị cung cấp năng lượng cho bo mạch chủ, ổ cứng, ổ quang và các thiết bị khác…, đáp ứng năng lượng cho tất cả các thiết bị phần cứng của máy tính hoạt động.
Những loại nguồn PC thường gặp
Nguồn tích hợp sẵn Non modular
Non modular: Với loại nguồn này tất cả những cap kết nối đều được tích hợp sẵn.
Nguồn Modular
Modular: Cáp kết nối riêng biệt, cần kết nối gì sử dụng dây đó. Có thể tùy biến, ví dụ: Tăng cáp SSD và giảm cáp HDD.
Nguồn Semi modular
Semi modular: Chỉ một vài cáp như CPU, VGA được tích hợp sẵn, còn lại có thể tùy biến.
Dưới đây là bảng tổng hợp một số loại nguồn thông dụng thường gặp:
| ATX PS/2 | Kích thước chuẩn: 150 mm (Rộng) x 86 mm (Cao) x 140 mm (Dài) |
| ATX PS/3
|
Kích thước chung: 150mm (Rộng) x 86mm (Cao) x 100mm (Dài).
Chiều dài của chuẩn PS/3 có thể dao động từ 100mm tới 139mm |
| SFX | Kích thước chuẩn cho loại nguồn này là 125mm (Rộng) x 51.5mm (Cao) x 100mm (Dài)
Biến thể của nguồn SFX là nguồn SFX-L với chiều dài dài hơn |
| Flex ATX
|
Kích thước chuẩn cho loại nguồn này là: 81.5mm (Rộng) x 40.5mm (Cao) x 150mm (Dài)
Một vài loại nguồn chuẩn này có thể có chiều dài dài hơn một chút |
| TFX
|
Có tỷ lệ tương tự như nguồn chuẩn Flex ATX nhưng lớn hơn ở các kích thước.
Kích thước chuẩn cho loại nguồn này là: 85mm (Rộng) x 65mm (Cao) x 175mm (Dài) |
| PS/2 mini redundant
|
Thông thường các thùng máy được thiết kế thích hợp với nguồn chuẩn ATX PS/2 đều thích hợp với bộ nguồn chuẩn này.
Kích thước chuẩn cho loại nguồn này là: 150mm (Rộng) x 85mm (Cao) x 200mm (Dài). |
Những lưu ý khi mua bộ nguồn bạn cần biết
1. Công suất nguồn
Khi mua nguồn PC, chúng ta có thể dễ dàng nhận thấy những con số chỉ công suất nguồn nhưng hãy lưu ý rằng một bộ nguồn có 3 chỉ số công suất: Total power (công suất tổng), Continuous power (công suất ổn định), Peak power (công suất đỉnh). Nếu chỉ số công suất ghi trên hộp nguồn là công suất đỉnh thì chúng ta không nên mua vì thực tế peak power là công suất tối đa là bộ nguồn đạt được trong khoảng thời gian rất ngắn (vài mili giây), không quyết định nhiều đến hiệu suất làm việc của bộ nguồn.
Hãy xem những thông số kỹ thuật của sản phẩm để biết được đó là công suất gì trước khi quyết định.
Một lưu ý nữa về bộ nguồn đó là công suất ổn định của nó phải đáp ứng được các nhu cầu của các linh kiện bên trong PC của bạn, nếu không sẽ xảy ra tình trạng “khát điện” và PC của bạn sẽ không phát huy được tối đa sức mạnh như kỳ vọng.
Cách đơn giản để tính công suất nguồn khi build PC đó là hãy tính tổng tất cả TDP của các CPU và VGA sau đó cộng thêm 150W sẽ ra công suất nguồn bạn cần. Ví dụ bạn chọn được CPU 45W, VGA 50W thì công suất nguồn cần là 45 + 50 + 150 = 245 W. Hay đơn giản hơn là nhờ các trang hỗ trợ build PC tính hộ.
Một trang mình hay dùng tại đây. Nhập các linh kiện và nó sẽ cho ra công suất nguồn bạn cần.
2. Chuẩn 80 Plus
80 Plus là chương trình chứng nhận tự nguyện nhằm thúc đẩy sử dụng năng lượng hiệu quả trong bộ nguồn máy tính (PSU). Để hiểu rõ hơn về hệ thống xếp hạng 80 Plus, trước tiên bạn cần hiểu một chút về cách thức cung cấp năng lượng máy tính.
Các thành phần của máy tính của bạn sử dụng nguồn DC (dòng điện một chiều), tuy nhiên nguồn điện mà bạn sử dụng cho máy tính là dòng AC (dòng điện xoay chiều). Bộ nguồn của bạn chịu trách nhiệm chuyển đổi nguồn AC thành nguồn DC, trong quá trình chuyển đổi này xảy ra sự hao phí khi một phần điện năng chuyển đổi thành nhiệt năng, vì vậy, 100% nguồn điện AC không được chuyển đổi thành nguồn DC.
Các chuẩn 80 Plus về cơ bản cho bạn biết mức độ hiệu quả của việc chuyển đổi năng lượng. Tuy nhiên, nó đi sâu hơn một chút, vì chuẩn 80 Plus đánh giá hiệu quả của nguồn cung cấp khi nó ở dưới tải cụ thể.
Để kiếm được một trong 80 huy hiệu Plus, bộ nguồn phải duy trì mức hiệu quả cụ thể khi tải dưới 10%, 20%, 50% và 100%. Đây là bảng phân tích từng chuẩn 80 Plus khác nhau và mức độ hiệu quả cần đạt được để đủ điều kiện cho xếp hạng cụ thể đó:
| % tải trọng định mức | 10% | 20% | 50% | 100% |
| 80 PLUS | – | 80% | 80% | 80% |
| 80 PLUS Bronze | – | 82% | 85% | 82% |
| 80 PLUS Silver | – | 85% | 88% | 85% |
| 80 PLUS Gold | – | 87% | 90% | 87% |
| 80 PLUS Platinum | – | 90% | 92% | 89% |
| 80 PLUS Titanium | 90% | 92% | 94% | 90% |
Các bộ nguồn đạt được xếp hạng chuẩn 80 Plus cao (Gold, Platinum và Titanium) thường là các sản phẩm chất lượng.
3. Bộ nguồn không chỉ dùng cho hiện tại
Khi build PC, không có gì để đảm bảo bạn sẽ không nâng cấp PC của mình với những linh kiện hiện đại hơn, điều đó có nghĩa là bạn cần công suất nguồn cao hơn mới có thể xử lý các nhu cầu lâu dài của mình.
Ví dụ: Nâng cấp lên Nvidia GeForce RTX 2080 tăng mức khuyến nghị lên 631 W, trong khi tăng gấp đôi RAM chỉ tăng mức khuyến nghị lên 582 watt. Nếu bạn có thể làm cả hai, thì bạn sẽ cần ít nhất 637 W. Vậy nên, đừng chỉ lên kế hoạch để đáp ứng nhu cầu của bạn ngày hôm nay, thay vào đó hãy suy nghĩ về những thay đổi bạn có thể muốn thực hiện sau này.
4. Sự bảo vệ
Một số nhà sản xuất cung cấp PSU uy tín sẽ xây dựng các biện pháp bảo vệ để giúp giữ an toàn cho các bộ phận PC của bạn khỏi các vấn đề liên quan đến điện. Những biện pháp bảo vệ này thường làm tăng thêm một số chi phí cho bộ nguồn, nhưng chúng cũng mang lại sự an toàn.
- Đầu tiên là bảo vệ khỏi hiện tượng quá tải điện áp đầu ra, cụ thể là bộ nguồn sẽ được trang bị một mạch tự ngắt với cơ chế tắt bộ cấp nguồn nếu điện áp đầu ra vượt quá giới hạn điện áp quy định, thường cao hơn điện áp đầu ra định mức. Việc bảo vệ này rất quan trọng vì điện áp đầu ra cao có thể gây hư hỏng cho các bộ phận máy tính kết nối với nguồn điện.
- Thứ hai là bảo vệ quá tải dòng điện đầu vào, đây là các mạch bảo vệ bộ cấp nguồn và máy tính bằng cách tự động tắt nguồn khi có dòng điện đầu vào được phát hiện quá mức cho phép.
5. Kết nối
Một bộ nguồn được coi như vô dụng nếu nó không thể cấp năng lượng cho mọi thành phần trong PC của bạn. Điều đó có nghĩa là nó cần phải có tất cả các loại kết nối cần thiết.
Đầu nối đầu tiên cần xem xét là đầu nối cung cấp năng lượng cho bo mạch chủ. Đầu nối này có hai loại, 20 chân và 24 chân. Loại 24 chân ngày càng phổ biến và có khả năng bộ nguồn của bạn sẽ cung cấp cả hai tùy chọn.
Chúng ta hãy kiểm tra để chắc chắn. Tiếp theo là đầu nối nguồn của bộ xử lý, có hai phiên bản 4 chân và 8 chân. Cũng như đầu nối nguồn chính, nhiều bo mạch chủ hiện đại đã chuyển sang định dạng lớn hơn. Một lần nữa, hãy đảm bảo bộ cung cấp năng lượng của bạn tương thích.
Đầu nối nguồn được sử dụng thường xuyên nhất là đầu nối Molex 4 chân. Nó được sử dụng cho nhiều loại linh kiện bao gồm ổ cứng, ổ đĩa quang, quạt và một số thiết bị khác. Các thành phần mới hơn có đầu nối nguồn SATA riêng và bạn cũng có thể sử dụng bộ chuyển đổi Molex sang SATA. Và, bạn thậm chí có thể sử dụng cáp chia để tăng số lượng linh kiện bạn có thể kết nối.
6. Tiếng ồn
Như đã nêu ở trên, nguồn cung cấp năng lượng tạo ra nhiệt và chúng sẽ được tích hợp các quạt tản nhiệt có thể gây ra tiếng ồn, điều này sẽ được quyết định rất nhiều bởi căn phòng của bạn. Nếu PC của bạn hoạt động trong một không gian yên tĩnh, thì những chiếc quạt tản nhiệt lớn hơn quay chậm hơn để thoát cùng một lượng không khí nóng có thể sẽ hoạt động yên tĩnh hơn.
7. Chọn PSU đơn rail hay đa rail
Ngoài việc xác định công suất đầu ra, các nhà sản xuất sẽ chỉ định số lượng rail + 12V trong PSU của họ. Một bộ nguồn single-rail, công suất cao + 12 V sẽ cung cấp năng lượng cho các thành phần hệ thống. Trong khi đó, bộ nguồn đa rail phân chia đầu ra giữa hai hoặc nhiều đường + 12V.
Trong thiết kế đơn rail, tất cả nguồn điện từ nguồn cung cấp sẽ có sẵn cho bất kỳ thành phần nào được kết nối với thiết bị, bất kể đầu nối hay cáp được sử dụng. Tuy nhiên, trong trường hợp hỏng hóc, nguồn đơn rail có gây hiện tượng quá tải điện áp. Trong khi đó, nhược điểm chính của PSU đa rail là nó không thể chia sẻ sức mạnh giữa các rail khác nhau.
Ví dụ: Nếu bạn kết nối các bộ phận có giá trị 25 amps với rail + 12V với tối đa 20 amp, sự không phù hợp sẽ kích hoạt cơ chế bảo vệ quá dòng (OCP) và ngắt nguồn ngay cả khi các rail khác có sẵn với nhiều điện dự phòng.
Do đó, với PSU đa rail, bạn phải chú ý đến các thành phần bạn đã cắm vào rail nào, một sự phiền toái nhẹ mà bạn không phải lo lắng khi sử dụng PSU đơn rail. Tuy nhiên, các cơ chế OCP trong nguồn cung cấp điện đa rail giám sát từng rail và ngắt điện thiết bị nếu chúng phát hiện sự quá tải.
OCP trên các PSU đơn rail hoạt động ở cường độ cao hơn nhiều, điều này có thể dẫn đến sự nóng chảy nếu xảy ra tình trạng quá tải nghiêm trọng.
Vì vậy, đơn rail hay đa rail tốt hơn? Từ quan điểm hiệu suất, cả hai hoạt động tốt như nhau và nói chung cả hai đều rất an toàn để sử dụng. Tuy nhiên, nếu bạn đang xây dựng một hệ thống mạnh mẽ, với những linh kiện hiệu suất cao, OCP đa rail cung cấp thêm một lớp an toàn trong trường hợp có sự cố ngắn mạch, giảm tỷ lệ cháy chập hỏng hóc thiết bị.
8. Chất lượng sản phẩm
Hãy lựa chọn những sản phẩm đến từ những thương hiệu uy tín như GIGABYTE, SEASONIC, … và từ những trang thương mại điện tử uy tín như Tiki hoặc Lazada để có được những sản phẩm chất lượng cũng như chế độ bảo hành, chăm sóc, bảo vệ quyền lợi khách hàng tốt nhất.
Sản phẩm nguồn máy tính đề xuất
Hãy trích ra 7 – 10% tổng kinh phí build PC của mình cho một bọ nguồn chất lượng. Mình sẽ đưa ra những sản phẩm tiêu biếu đến từ những nhà sản xuất uy tín theo mức công suất nhất định.
Bộ nguồn SeaSonic Focus FM-450 450W
Trước hết, sản phẩm có thiết kế đẹp, PSU này có lớp sơn tĩnh điện dày được sơn đen mờ, không hào nhoáng, sẽ hòa nhập vào bất kỳ bản dựng nào bạn quyết định cài đặt PSU này vào. Sản phẩm này là semi modul, cho phép người dùng chỉ cài đặt các dây cáp điện mà họ cần, tạo sự gọn gàng cho PC.
Tất cả mọi thứ được kết nối với một rail duy nhất, vì vậy sẽ không có lo ngại cho người dùng về việc cân bằng tải. Ngoài ra, bộ nguồn này đi kèm với bảo hành 5 năm đối với các lỗi sản xuất, một sự uy tín chất lượng. Cuối cùng, bộ nguồn đi kèm với một tính năng khá thú vị, và đó là một công tắc kích hoạt điều khiển quạt nhanh chậm.
Công tắc này khi được kích hoạt sẽ đặt quạt PSU thành 3 giai đoạn: chế độ không quạt, chế độ chậm và chế độ nhanh. Điều này cho phép người dùng giảm tiếng ồn trong PC của họ mà không ảnh hưởng đến trải nghiệm.
Bộ nguồn này mang lại hiệu suất 90% khi tải 50% với chuẩn 80 PLUS Gold, đây là một thiết bị tuyệt vời cho bất kỳ máy tính chơi game hiện đại nào, thật khó để không giới thiệu loạt bộ nguồn này cho bất kỳ ai muốn buid PC hoặc nâng cấp một hệ thống mới.
Thông số kỹ thuật
| Chuẩn 80 PLUS | Gold |
| Quạt làm mát | 120mm chế độ Fanless khi tải dưới 30% |
| Kích thước | 140 mm (L) x 150 mm (W) x 86 mm (H) |
| Cáp nối | Semi modul, MB 20+4pin * 1 / CPU 4+4pin * 1 / PCI-E * 2 / SATA * 4 / Molex 4pin * 3 |
| Điện áp vào | 100 ~ 250v |
| Tuổi thọ trung bình | 100,000 giờ |
| Chế độ bảo vệ | OPP, OVP, UVP, OCP, OTP, SCP |
| Chuẩn nguồn | ATX12V |
| Gear phù hợp (ý kiến cá nhân) | CPU Intel Core i5 9600K, Main ATX, GPU Nvidia GeForce GTX 1080. |
Bộ nguồn CORSAIR SF SERIES SF600 – 600W
Thiết kế mật độ cao của Sê-ri SF PLATINUM mang lại hiệu quả cao và độ ồn thấp với hình dáng nhỏ gọn mà không ảnh hưởng đến công suất và chất lượng sản phẩm, được trang bị dây cáp riêng cao cấp có ống bọc paracord linh hoạt, sẵn sàng trở thành một phần trong PC mới của bạn. Các cáp riêng lẻ cũng làm cho việc định tuyến và quản lý cáp trở nên dễ dàng.
Bộ nguồn chuẩn 80 PLUS PLATINUM cung cấp năng lượng với hiệu suất hơn 92% để giữ mức tiêu hao năng lượng, tiếng ồn, nhiệt độ và hóa đơn điện hàng tháng của bạn ở mức thấp. Ở mức tải thấp và trung bình, quạt làm mát của SF600 PLATINUM không quay cho đến khi bạn cần, cho hoạt động gần như im lặng. Sê-ri SF PLATINUM nâng cấp quạt 80mm tiêu chuẩn SFX lên 92mm, giảm tiếng ồn và cải thiện hiệu suất khi tải yêu cầu.
Sản phẩm được xây dựng với một thiết kế bên trong kiểu mới, mang lại hiệu suất tuyệt vời, điện áp cực kỳ ổn định và độ nhiễu điện cực thấp. Bộ nguồn SF SFATATUM Series bao gồm khung bộ chuyển đổi nguồn SFX-AT-ATX cho phép lắp đặt vào bất kỳ case tương thích ATX nào, cho phép có nhiều không gian hơn bên trong bất kỳ khung ATX tiêu chuẩn nào, tăng hiệu quả tản nhiệt và làm cho case PC của bạn trông gọn gàng hơn.
Thông số kỹ thuật
| Chuẩn nguồn | ATX12V ver2.31 |
| Tiêu chuẩn chất lượng | A.PFC, Rohs, 80 Plus Gold |
| Màu | Sơn tĩnh điện đen toàn bộ |
| Công suất danh định | 600W |
| Công suất thực | 600W |
| Đầu cấp điện cho main | 24Pin + 4Pin |
| Đầu cấp điện cho hệ thống | 1 x 24(20+4)-pin. 1 x 8(4+4)-pin ATX12V 1 x 8(6+2)-pin PCI-E 3 x SATA 3 x Molex 1 x Floppy |
| Quạt | Fan 120mm màu đen, siêu êm, tự điều chỉnh tốc độ làm mát |
| Đường điện vào | (100~240V) |
| Phụ kiện đi kèm | Hộp, Dây nguồn, sách hướng dẫn |
| Gear phù hợp (ý kiến cá nhân) | CPU Intel Core i7 990X Extreme Edition, Main E-ATX, GPU Redeon RX 590. |
Bộ nguồn Gigabyte GP-G750H
Hộp kim loại cứng cáp, điều này có thể cứu PSU với các tình huống va chạm trong quá trình vận chuyển, thiết kế kiểu Modular linh hoạt tùy chỉnh theo nhu cầu và hạn chế gây cản trở không khí nóng thoát ra ngoài. G750H có một quạt 140mm. Điều đầu tiên tôi nhận thấy khi bật nó là nó thực sự yên tĩnh. Điều này là do quạt có vòng bi đôi.
Không chỉ làm cho quạt yên tĩnh hơn, điều cũng làm cho tuổi thọ của nó dài hơn đáng kể. Chứng nhận 80 Plus đảm bảo hiệu quả năng lượng tốt hơn, ít lãng phí điện năng làm giảm nhiệt. Rail đơn + 12V cung cấp năng lượng tốt nhất, ổn định và tương thích cho phần cứng. Với công suất 750W, đây là một sản phẩm thích hợp cho việc ép xung khi chơi game.
Thông số kỹ thuật
| Chuẩn nguồn | ATX12V ver2.31 |
| Tiêu chuẩn chất lượng | A.PFC, Rohs, 80 Plus Gold |
| Màu | Sơn tĩnh điện đen toàn bộ |
| Công suất danh định | 750 W |
| Công suất thực | 750 W |
| Đầu cấp điện cho main | 24Pin + 4Pin |
| Đầu cấp điện cho hệ thống | 1 x 24(20+4)-pin. 1 x 8(4+4)-pin ATX12V 4 x 8(6+2)-pin PCI-E 7 x SATA 3 x Molex 1 x Floppy |
| Quạt | Fan 140mm màu đen, siêu êm, tự điều chỉnh tốc độ làm mát |
| Đường điện vào | (100~240V) |
| Phụ kiện đi kèm | Hộp, Dây nguồn, sách hướng dẫn, dây modular |
| Kích thước | 150 x 160 x 86 mm |
| Gear phù hợp (ý kiến cá nhân) | CPU Intel Core i9 9960X, Main E-ATX, 2*GPU Nvidia GeForce GTX 1660 Ti. |
Bộ nguồn PSU Corsair CP-9020084-NA
Bộ nguồn Corsair RMx cung cấp cho bạn khả năng kiểm soát điện áp cực kỳ chặt chẽ, hoạt động yên tĩnh. Được chế tạo với tất cả các tụ điện 105 ° C của Nhật Bản, chúng là một lựa chọn tuyệt vời cho các PC hiệu suất cao. 80 PLUS Gold hiệu quả giảm sự lãng phí điện năng và nhiệt dư thừa, và chế độ quạt Zero RPM đảm bảo im lặng ở mức tải thấp và trung bình.
Và toàn bộ dây cáp được thiết kế mô đun, giúp việc lắp đặt dễ dàng cũng như giảm bớt dây không cần thiết, mang lại vẻ ngoài gọn gàng. Công suất thực cực khủng, lên đến 1000W, đây là sự sự lựa chọn tuyệt vời cho những game thủ hay chiến game với đồ họa nặng và cần những CPU hay VGA khủng để ép xung mang đến sự trải nghiệm mượt mà nhất.
Thông số kỹ thuật
| Chuẩn nguồn | ATX12V ver2.31 |
| Tiêu chuẩn chất lượng | A.PFC, Rohs, 80 Plus Gold |
| Màu | Sơn tĩnh điện đen toàn bộ |
| Công suất danh định | 1000 W |
| Công suất thực | 1000 W |
| Đầu cấp điện cho main | 24Pin + 4Pin |
| Đầu cấp điện cho hệ thống | 1 x 24(20+4)-pin. 1 x 8(4+4)-pin ATX12V 1 x 8(6+2)-pin PCI-E 3 x SATA 3 x Molex 1 x Floppy |
| Quạt | Fan 120mm màu đen, siêu êm, tự điều chỉnh tốc độ làm mát |
| Đường điện vào | (100~240V) |
| Phụ kiện đi kèm | Hộp, Dây nguồn, sách hướng dẫn, dây modular |
| Kích thước |
|
| Gear phù hợp (ý kiến cá nhân) | CPU AMD Ryzen Threadripper 3990x, Main E-ATX, 2*GPU Nvidia GeForce GTX 2070 SUPER. |
Lời kết
Hy vọng sau vài viết này, các bạn có thể chọn được bộ nguồn phù hợp với nhu cầu bản thân và đáp ứng được các linh kiện phần cứng mà các bạn trang bị cho PC của mình. Nếu thấy bài viết hay hãy chia sẻ đến bạn bè của mình. Chúc các bạn có những giừo chơi game vui vẻ. Cảm ơn các bạn đã dành thời gian theo dõi bài viết.
